آخرین ویرایش: 1395/07/9
تجهیزات دارو و داروسازی (Drug and Pharmaceutical Equipment)
انسان ها همواره با معضلی همیشگی به نام بیماری روبرو بوده اند و بیماری ها دسته های وسیع و متنوعی را شامل می شوند. این بیماری ها می تواند از یک زگیل کوچک پوستی، تا سرطان های پیشرفته و بیماری های عصب مانند اضمحلال عصب، قطع نخاع و مانند آن باشد. در مقابل، انسان ها به مدد نیروی تفکر و مبارزه علیه هر آنچه زندگی و آرامش آنها را تهدید کند، راه های مقابله با انواع بیماری ها را یافته اند. انسان ها دوستی دیرینه ای با طبیعت داشته اند و همین موضوع سبب مدد گرفتن آنها از طبیعت شده اند. داروهای اولیه در جهت درمان بیماری ها از طریق استفاده از انواع گیاهان، و بعضی از بقایای جانوران بوده است. اما مشکل این دسته از دوارها، دوام اندک آنها در طول زمان و اثرگذاری اندک آنها بوده است. از همین رو، انسان به مدد استفاده از علومی مانند شیمی و پلیمر، راه در سوی ساختن داروهای شیمیایی گذاشت که مشکلات مطرح شده را کاهش می داد و البته بر مشکلات دیگری مانند اثرات جانبی داروها که بر اعضای دیگر بدن، تاثیرات منفی داشتند، ایجاد می کرد. از همین رو، صنایع دارو سازی همواره تلاش می کنند راه های کاهش این اثرات جانبی داروها را بیابند و از جهتی دیگر، داروهایی تولید کنند که بیشترین اثرات درمانی را روی بیمار ایجاد کند. بر همین اساس انواع تست های مختلف در جهت سنجش داروها به کمک علومی مانند شیمی، ریاضی و حتی فیزیک به وجود آمده است که در زیر به تعدادی از آنها اشاره می شود.
اما قبل از ورود به بخش انواع تست هایی که در زمینه داروها وجود دارد، باید اشاره شود که بر اساس آمارهای سال ۲۰۰۸ مهمترین شرکتهای داروسازی جهان شامل فایزر، گلاکسواسمیتکلاین، نوارتیس، سانوفی، آسترازنکا، هستند.
قبل از توضیحات مختصر در زمینه انواع تست ها، لازم به یادآوری است که بسیاری از این تست ها مشابه هم هستند. یا به عبارتی دقیق تر، هدف یکسانی داشته و در بسیاری از جزییات مشابه هم هستند، اما هر هدفی را می توان از جنبه های مختلف مورد آزمایش قرار داد. برای نمونه، هر قرص دهانی، دارای میزان حلالیت مشخصی است، چرا که دارای سختی مشخصی است که به مواد سازنده آن بستگی دارد. و میزان سختی آن، منجر به ایجاد درجات سختی مشخص می گردد.
تست حلالیت قرص_ تست سختی قرص_ تست فرسایش پاشندگی قرص_ تست فروپاشی یا باز شدن قرص
دسته وسیعی از قرص ها دهانی بوده و پس از مصرف آن، وارد فضای معدی می شوند. همگی ما با موارد مصرف قرص ها آشنا هستیم. تعدادی از قرص ها را باید در ابتدای صبح و یا به عبارتی دیگر، زمانی که معده خالی از انواع مواد غذایی است، مصرف کرد و یا آنکه در موارد مصرفی آن، اشاره شده است با داروهای مشخص دیگری مصرف نشود، و یا آنکه در کنار آن ماده تغذیه ای دیگری مانند انواع آب میوه ها مصرف شود و از طرف دیگر، برای مصرف انواع قرص ها و کپسول ها، یک دوره زمانی مشخص وجود دارد. برای مثال همگی ما بارها تلاش کرده ایم، مصرف قرص ها را در ساعات مشخص تعیین شده، مثلا در بازه های زمانی 8 ساعته مصرف کنیم. آیا تا به حال، از خود پرسیده ایم، دلیل مصرف این دسته از داروها در بازه های مشخص زمانی، و یا نحوه های ویژه مصرف دارو چیست؟ بله، هر کدام از قرص ها و کپسول ها، چه در شرایط دهانی و چه شرایط غیر از دهان، دارای ویژگی های مشخص تاثیر گذار بر بهبود بیماری دارند و این ویژگی ها شامل میزان فروپاشی و یا باز شدن هر کپسول (زمان از بین رفتن پیوندهای شیمیایی بین قرص که منجر به تغییر و از بین رفتن حالت منسجم قرص می شود)، میزان حلالیت هر قرص در مایع بدنی و سلولی، میزان قدرت فرسایشی است که تحت تاثیر مایع اسیدی معده و یا دیگر مایعات سلولی ایجاد می شود و خود اثر مستقیمی بر میزان و زمان فروپاشی قرص خواهد داشت.
از این کلیات که بگذریم، باید اشاره کنیم که طبق قوانین داروسازی ایالات متحده امریکا (United States Pharmacopeia (USP)، که در فصل 711 به آن اشاره شده است، چهار استاندارد حلالیت تعریف شده است که در زیر به آنها اشاره می شود:
• (USP Dissolution Apparatus 1 – Basket (37 °C
• (USP Dissolution Apparatus 2 – Paddle (37°C
• (USP Dissolution Apparatus 3 – Reciprocating Cylinder (37 °C
• (USP Dissolution Apparatus 4 – Flow-Through Cell (37 °C
بیشترین کاربرد، مورد دو از این چهار استاندارد است. چرا که بسیاری از دانشمندان رشته داروسازی اذعان دارند که این استاندارد توانسته بسیاری از قوانین ضد و نقیض را کنار هم جمع کند.
واتراکتیویته (water activity)
آگاهی از واتر اکتیویتی جامدات دارویی (پروتئین ها، داروها، و مواد جانبی) برای دستیابی به دوزهای جامد همراه با ویژگی های فیزیکی، میکروبی، و ماندگاری داروها ضروری است. واتراکتیویتی، بر پایداری شیمیایی، پایداری میکروبی، ویژگی های جریانی، متراکم شدن، سختی، و حلالیت دوزهای دارویی، پروتئین ها، داروهای زیستی، و مواد غذایی و مواد فیتو شیمیایی موثر است. اهمیت اندازه گیری و سنجش واتراکتیویتی، ابتدا در صنایع غذایی مشخص گردید. اگرچه، اندازه گیری واتراکتیویتی به میزان کمتری در صنایع دارویی مطرح است، با این حال، دستگاه های مناسبی برای سنجش این مورد به دست آمده است.
واتر اکتیویتی که که آن را به اختصار aw نشان می دهند، با نام دیگری به نام تعادل و یا ترازمندی نسبی رطوبت (ERH) نیز خوانده می شود، به معنای اندازه گیری آب آزاد در دوزهای مشخص دارویی است. علاوه بر آن، واتراکتیویتی به صورت نرخ و میزانی از فشار تبخیری آب در ماده مورد نظر نسبت به فشار تبخیری آب خالص خواهد بود. مقدار به دست آمده را می توان در 100 ضرب کرد تا ERH به دست آید.
دستگاه اندازه گیری ذرات معلق در هوا_ دستگاه اندازه گیری سایز ذرات
ذرات هوا، مجموعه ای از ذرات جامد و یا مایعی است که در هوا معلق شده اند. اندازه این دسته از ذرات می تواند بین یک نانو متر تا 100 میکرومتر است.
اگر مثالی از انواع درات معلق در هوا داشته باشیم، می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم
-
ذرات جامد معلق
-
دودهای تولیدی به دست آمده از تولید برق
-
ذرات اولیه و ثانویه به دست آمده از اگزوزهای خودرو
-
ذرات حاصل از فرایندهای نوری- شیمیایی
-
ذرات نمک
-
قطرات آب
-
قطرات یخ
-
ذرات جوی
-
ذرات تولید شده از انواع کارخانجات شیمیایی
نقش ذرات معلق چیست
1. آلودگی اتمسفر که خود بر تولید و انتقال آلایندها تاثیر می گذراند. منجر به مشکل دید و وضوح اتمسفر می شوند. و در نهایت آنکه منجر به ایجاد مه و یا دود غلیظی در روی آسمان شهری می شوند که در آن سکونت داریم و زندگی می کنیم.
2. اثرات که بر سلامت می گذارند مانند مشکلات تنفسی که ایجاد می شود، و افزایش نرخ مرگ و مبتلا شدن به بیماری های خطرناک از موارد دیگر اثر گذاری ذرات معلق در هواست.
3. گرم شدن هوا و یا ایجاد اثر گلخانه ای که منجر به عدم خروج پرتوهای نوری و حرارتی از اتمسفر زمین می شوند.
4. از بین رفتن لایه ازون که پیرامون جو زمین را فرا گرفته و در نهایت به واسطه بسیاری از این ذرات و واکنش هایی که در جو ایجاد می کنند، لایه ازونی را از بین می برند.
کاربردهای صنعتی از ذرات معلق در هوا
-
تکنولوژی ذرات معلق
-
تولید انواع محصولات اسپری خشک
-
فیبرهای نوری
-
تولید رنگدانه ها
-
کاربرد حشره کشی
-
نانو مواد
-
و دستگاه هایی که اندازه این ذرات را می توانند اندازه گیری کنند.
به این ترتیب، انواع متفاوتی از این دستگاه ها به وجود آمده است که برای اطلاعات بیشتر می توانید به به بخش " همه چیز درباره آنالیز سایز ذرات" مراجعه فرمایید.
جداسازی پروتئین
خالص سازی پروتئین ها (protein purification)، دسته ای از فرایندها مربوط به چدا سازی یک و یا تعدادی از پروتئین ها از مخلوط پروتئین ها، سلولها، بافت ها و یا کل یک موجود است. خالص سازی پروتئین برای مشخص کردن عملکرد، ساختار، و برهمکنش پروتئین ها ضروری است. فرایندهای خالص سازی ممکن است پروتئین ها و دیگر بخش های غیر پروتئینی را از مخلوط ها جدا کند و در نهایت، ان بخش مورد نیاز پروتئینی جدا گردد. جداسازی یک پروتئین از دیگر انواع پروتئین ها، مهم ترین جنبه خالص سازی پروتئین در آزمایشگاه است.
گام های جداسازی معمولا پروتئین ها را بر اساس اندازه، ویژگی های فیزیکی- شیمیایی، خاصیت های پیوندی و فعالیت های زیستی جدا می کنند. نتیجه به دست آمده، خالص سازی و جدا سازی پروتئین مورد نظر خواهد بود.
مراحل کاری شامل تهیه عصاره، رسوب سازی و انحلال، التراسانتریفیوژن است و این مراحل جداسازی می تواند بر حسب اندازه، بار الکتریکی و هیدروفوبیک پروتئین ها، و دیگر ویژگی های ذکر شده، به دست آید.
برای اطلاعات بیشتر به صفحه اصلی شرکت ویتا طب کوشا مراجعه کنید